8.Sınıf LGS İnkilap Tarihi Deneme Sınavı 15

19. yüzyılda yaşanan Sanayi İnkılabı’yla Avrupalı devletler fabrikalarda ucuz ve seri üretim gerçekleştirirken Osmanlı Devleti atölye benzeri küçük işletmelerde üretim yapmaktaydı. Bu nedenle daha yüksek maliyetli yerli ürünlerin Avrupalı ürünlerle rekabet gücü azaldı. Bu durum Osmanlı coğrafyasını Avrupalı devletler açısından ham madde temin edilecek bir kaynak ve aynı zamanda üretilen malların satılacağı bir pazar haline getirdi. Böylece Osmanlı pazarlarını ithal ürünler ele geçirdi. Bunların yanında güçlenen Avrupa devletleriyle uzun yıllar süren ve başarısızlıklarla sonuçlanan savaşlar devletin gelirleri ile giderleri arasındaki farkı artırdı. İmparatorluğun son döneminde kalkınma yönünde bir çaba oluşmaya başlasa da dış siyasi baskılar ve iç ekonomik koşullar kalkınmaya engel oldu.

Buna göre Osmanlı Devleti’yle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenmez?

Mustafa Kemal, Balkan Savaşları’ndan sonra Sofya’ya ateşemiliter olarak atandı. Bu görevi esnasında Bulgaristan’da yaşayan Türkleri ziyaret edip onlarla yakından ilgilenmiştir. Bulgar ordusundaki subaylarla tanışmış ve Bulgar ordusunun manevralarını yakından takip etmiştir. Ayrıca Sofya’da pek çok devletin dış işleri yetkilisiyle tanışmıştır.

Buna göre Mustafa Kemal’in Sofya yıllarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Mustafa Kemal, idadi sıralarından itibaren bir kurmay subayının mutlaka bir yabancı dil öğrenmesi gerektiğine inanıyordu. Tatillerde Selanik’te Frerler Okuluna giderek Fransızcasını ilerletmeye çalıştı. Fransızcasını ilerletmek için okuduğu kitaplar sayesinde; Jean Jack Rousseau (Jan Jak Ruso), Voltaire (Volter), Montesquieu (Montesku), gibi Fransız düşünürlerini yakından tanıdı ve inkılap,bağımsızlık, adalet, eşitlik gibi kavramları özümsedi ve hayatının ilerleyen evrelerinde bu kavramları hayata geçirmeye yönelik adımlar attı.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi Fransız aydınların Mustafa Kemal üzerindeki etkisine örnek olarak gösterilemez?

Kitap okumak Mustafa Kemal’in en büyük tutkularından biriydi. Geniş bir okuma kültürüne sahip olan Mustafa Kemal’in en çok ilgi duyduğu alanlar tarih, edebiyat, dilbilim, din, ekonomi, coğrafya, hukuk ve siyasal bilimlerdi.

Bu durum Mustafa Kemal’in kişilik özelliklerinden hangisine örnek gösterilebilir?

Yukarıda verilen temsili görsel 1876 yılında açılan Osmanlı Mebusan Meclisinin açılış törenine aittir. Sadece erkek milletvekillerinin olduğu bu mecliste Müslümanların yanında azınlıklar da temsil ediliyordu. Mecliste, 69 Müslüman milletvekiline karşılık 46 gayrimüslim milletvekili vardı.

Bu bilgilere göre Mebuslar Meclisi’yle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Mustafa Kemal’in doğup büyüdüğü ve günümüzde Yunanistan’ın sınırları içerisinde kalan Selanik, Rumeli’nin en gelişmiş şehriydi. Hem bir liman kenti olması hem de demir yolu ile ulaşımının olması, Selanik’i önemli bir ticaret merkezi hâline getirmişti. Nüfusunun çoğunluğu Türk olan Selanik’te; Yunan, Ermeni, Bulgar, Yahudi gibi çeşitli din, mezhep ve milletlerden insanlar bir arada yaşamaktaydı.

Buna göre parçada Selanik’in hangi yönü üzerinde durulmamıştır?

Osmanlı Devleti’nin son döneminde Türkçülük akımı, Osmanlıcılık ve İslamcılık düşüncesinin uygulama alanı bulamadığı bir zamanda devleti kurtarma adına ortaya çıkmıştır. Bu düşünce akımına göre devlet; ancak dili, dini, soyu ve ülküsü bir olan toplum sayesinde ayakta durabilir.

Buna göre Türkçülük fikir akımının aşağıdakilerden hangisine dayandırıldığı söylenebilir?

Mustafa Kemal’in ilk görev yeri, 1905 yılında atanmış olduğu Şam’daki V. Ordu’dur. Şam’da askerlik görevinin yanı sıra siyasi faaliyetlerini de sürdüren Mustafa Kemal, burada Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurmuştur.

Mustafa Kemal Trablusgarp Savaşı’nda dağınık haldeki yerli halkı İtalyanlara karşı direnişe geçirerek Derne ve Tobruk’ta önemli başarılar kazanmıştır.

Mustafa Kemal’in hayatından alınan bu iki kesit onun kişilik özelliklerinden hangisinin göstergesi değildir?

Osmanlı Devleti’ne bağlı olan bazı milletler, Fransız İhtilali’nin etkisiyle milliyetçilik fikrine kapılarak kendi bağımsız devletlerini kurmak istediler. Bu durum çok uluslu olan devleti yönetmeyi zorlaştırdı. Buna karşılık Fransız İhtilali’nin etkisini azaltmak ve devleti yıkılmaktan kurtarmak için bazı Osmanlı aydınları sayesinde ülkede demokrasi hareketleri başladı. Bu sayede 1839 yılında Tanzimat Fermanı, 1856 yılında ise Islahat Fermanı yayınlanmış ve ülkede kanun üstünlüğüne geçilmeye çalışılmıştır.

Buna göre Osmanlı Devleti’nin Fransız İhtilali’nin etkisine karşılık aşağıdaki önlemlerden hangisini aldığı söylenebilir?

Mustafa Kemal, 31 Mart Vakası’ndan sonra subayların siyasete karışmasının ve subaylar arasında yayılan particilik düşüncesinin orduda düzen ve disiplinin bozulmasına neden olduğunu görmüş ve ordunun siyasetten uzak durması gerektiği yönündeki düşüncelerini İttihat ve Terakki Cemiyetinin ileri gelenleriyle paylaşmıştı. Nitekim Balkan Savaşları sırasında Mustafa Kemal’in öngörüleri gerçekleşmiş ve ordumuz büyük bir felaketle karşılaşmıştır.

Buna göre parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabına ulaşılamaz?