8. Sınıf Edebi Türler Testi Çöz 56

Türk güreşinin en büyük şampiyonlarından Yaşar Doğu, 8 Ocak 1961′de kalp krizi sonucu Ankara’da vefat etmiştir. 1915 yılında Samsun’un Kavak ilçesine bağlı Karlı köyünde doğan Yaşar Doğu, güreşe on altı yaşında başlayıp 1940′ta Balkan; 1946, 1947, 1949’da Avrupa; 1948′de olimpiyat ve 1951′de de dünya şampiyonluklarını kazanmıştı. Yaptığı kırk yedi millî maçın otuz üçünü tuşla olmak üzere kırk altısını kazandı. Sadece, 1939′da sayı ile bir yenilgisi vardır. Yukarıdaki parça aşağıdaki edebî türlerden hangisine aittir?

Aslan, tilki ve kurt birlikte ormanda bir ceylan avlamışlar. Ceylanı üçe böldükten sonra aslan sormuş: “Şimdi bunları kim yiyecek?” Kurt: “Efendim, en büyüğünü siz, ortancasını ben, en küçüğünü tilki yesin.” Bunu duyan aslan, kurdu tek vuruşla öldürmüş ve dönmüş tilkiye aynı soruyu sormuş. Tilki: “Efendim, küçük olanı kahvaltıda, ortancayı öğlen yemeğinde, büyük olanı ise akşam yemeğinde yersiniz.” demiş. Tabi bu cevap aslanın hoşuna gitmiş ve tilkiye dokunmamış. Bu fablda bir olay yazısında bulunması gereken öğelerden hangisiyle ilgili bir ayrıntı yoktur?

(1) Aradan yıllar geçti, büyük bir kuraklık başladı. (2) Günlerden bir gün bu durum ceylanın canına tak etmiş, gidip leylekle konuşmaya karar vermiş. (3) Avcıların köyü de bu kuraklıktan çok etkilendi. (4) Su kuyusu açmak için birçok yer denediler ama su bulamadılar. (5) Ceylanı görür görmez leyleğin gözleri parlamış. (6) Avcılar kendilerini ümitle bekleyenlere müjdeli bir haber veremeden evlerine döndüler. (7) Hayvana dokunarak filin neye benzediğini anlatmaları istenmiş. (8) Filin hortumuna dokunan kişi “Fil bir oluğa benziyor.” demiş. Bu paragraftaki numaralandırılmış cümleler üç farklı hikâyeden alınmıştır. Aşağıdakilerden hangisinde aynı hikâyeye ait cümleler bir arada verilmiştir?

• Milletin benliğinde iz bırakan olaylar ele alınır. • Çoğu kez düz yazı şeklinde olur. • Olay, önce ağızdan ağıza aktarılır, daha sonra yazıya geçirilir. Yukarıda özellikleri verilen yazı türü hangisidir?

Aşağıdakilerin hangisi “serim, düğüm, çözüm” bölümlerinden oluşmaz?

Bir gün Atatürk, yaveri ve ben bahçede dolaşıyorduk. Çok ihtiyar ve geniş bir ağaç, Ata’nın geçeceği yolu kapatıyordu. Ağacın bir yanında dik bir sırt, diğer yanında suyu çekilmiş bir havuz vardı. Ata, havuz tarafındaki kısma yaslanarak karşıya geçti. Derhal atıldım: - Emrederseniz derhal keselim Paşam! Bir an yüzüme baktı, sonra Ulu Önder şöyle dedi: - Sen hayatında böyle bir ağaç yetiştirdin mi ki keseceksin! Yukarıdaki parça hangi yazı türünden alınmış olabir ?

Türkiye’nin eşsiz gölleri ve sulak alanları birer birer yok oluyor. Son 50 yılda Türkiye’nin sulak alanlarının yarısı kaybedildi. Doğa Derneği Sulak Alanlar Koordinatörü Hatice Sarısoy, 50 yıl önce yaklaşık 2,5 milyon hektar sulak alana sahip olan Türkiye’nin 1 milyon 300 bin hektarlık sulak alanını kaybettiğini söylüyor. Yukarıdaki metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?

Bu kitapta size asla bir şey kanıtlama iddiam yoktur. Elimden geldiğince size beni anlattım. Bana hak vermenizi ya da beni yargılamanızı istemiyorum. Parçada bahsedilen edebî tür aşağıdakilerden hangisidir?

Ödüllü yönetmen Derviş Zaim, İstanbul’da gençlere sinema üzerine konferans verdi. Konferansta, başarılarının sırlarını anlatan Zaim, gençlere yaptıkları işlerde hareket noktasının vicdan ve hakikat olmasını tavsiye etti. Türk kültürünü, hem Batılı hem de Doğulu olarak gördüğünü ifade eden Zaim, bu kadar kültürel zenginlik varken başkalarının kültürüne ihtiyaç olmadığını söyledi. Zaim: “Her şey para değil. Türk sinemasının en büyük sorunu özgünlük.” dedi. Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?

11 Eylül 2011 Bugün okuldaki ilk günümdü. Sınıfa girerken o kadar heyecanlıydım ki neredeyse kalbim duracaktı. Öğretmenlerin ve arkadaşlarımın yardımları sayesinde ilk günümü hiç zorlanmadan geçirdim. Yarını iple çekiyorum. Yukarıdaki parça hangi yazı türüne örnek olabilir?

Ne zaman ağlayan birini görsem içim acısa da yine de sevinirim. Çünkü bilirim ki ağlayan kişinin kalbi henüz nasır bağlamamıştır. Katılaşmamıştır yüreği. Kalp ağlamazsa gözyaşı da akmaz denir ya. İşte onun gibi sevindiğimizde attığımız kahkahalar kadar, üzüldüğümüzde dökülen gözyaşı da değerlidir. Yukarıda verilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?

İsmail Bilgin, 1964 yılında Gelibolu’nun Evreşe bucağında doğdu, ilk ve ortaokulu Evreşe’de, liseyi Gelibolu’da bitirdi ve İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği bölümünü kazandı. Yukarıdaki parça hangi edebî metinden alınmıştır?

• Her konuda yazılabilir. • Samimi bir üslupla yazılır. • Anlatımda içtenlik, yalınlık, duruluk esastır. • Bir görüşü kanıtlama amacı gütmez. • Konuya öznel bir bakışla yaklaşır. Yukarıda özellikleri verilen yazının türü aşağıdakilerden hangisidir?

Bir gün aslan kırda uyuyormuş. Bir ara sırtında bir şeyin gezindiğini hissetmiş. Pençesini atınca üzerinde gezen şeyi yakalamış. Bu, ufacık bir fareymiş. Fare yalvarmaya başlamış: - Ne olur beni bağışlayınız efendim! Belki günün birinde ben de size bir iyilikte bulunurum. Aslan bu söze gülmüş: - Ama senin bana ne yardımın olabilir ki? Gülerim doğrusu, deyip fareyi salıvermiş. Günün birinde aslan, ormanda gezinirken bir tuzağa düşmüş ve ağlar içinde kalmış. Aslanın kükremesini duyan fare hemen gelmiş. Dostunun tuzağa yakalandığını görünce üzülmüş ve: - Siz hiç üzülmeyin ben şimdi dönerim, diyerek oradan uzaklaşmış. Fare, dostlarını toplayıp aslanın yanına gelmiş. Fareler hep birden ağın iplerini kemirmeye başlamış ve aslanı tuzaktan kurtarmış. Yukarıdaki metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?

Bir varmış, bir yokmuş. Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, uzak bir ülkede Keloğlan ve annesi yaşarmış. Annesi onu çok sever: “Kel oğlum, keleş oğlum, canımın içi oğlum, büyü de anana bak, anan yaşlanıyor a oğlum!” dermiş. Anası bunu söyledikçe Keloğlan hoplar, zıplar, şımarır: “A benim canım anam, gözümün nuru anam, hele sen bir yaşlan, Keloğlan sana bakar anam!” diye cevap verirmiş. Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?